معماری شهر خمام ؛ ایرانی – اسلامی یا غربی؟

به گزارش خوبان: الگوی معماری امروز از شکل بومی و اسلامی خود فاصله گرفته و همین موضوع، مشکلات پنهان و آشکاری پدید آورده است.

ظاهر یک شهر برگرفته از نمای ساختمان ها، پارک ها، خیابان ها، مساجد و اماکن مذهبی و سیاحتی آن است.

بناهای ساخته شده در ایران، در گذشته از سبک و سیاق خاص پیروی می نموده که هویت ایرانی ما را نشان می داده است و با ورود دین اسلام، این بناها ظاهر اسلامی به خود گرفت که شاهد این موضوع آثار تاریخی به جای مانده از دوره های مختلف می باشد.

به عنوان مثال؛ حفظ حریم خانه به گونه ای که ساکنان آن از دید بیگانگان مصون باشند و درعین حال احساس امنیت روانی نمایند جزو الزامات ذاتی ساخت خانه ها در معماری اسلامی بوده است.

متاسفانه در طول یکصد سال گذشته با سرعت گرفتن چرخه پیشرفت علمی در غرب و به تبع آن ورود بدون فیلتر این علوم به کشورهای جهان سوم از جمله ایران، شاهد تغییرات گسترده ای در تمامی سطوح از جمله معماری شهرها بوده ایم.

نمایی از ساختمان های شهر خمام

بخش خمام با جمعیتی بالغ بر 56000 نفر به عنوان بزرگ ترین بخش شهرستان رشت محسوب می شود. مشاهدات عینی خبرنگار ما حاکی است معماری خمام نیز از این موضوع مستثنی نبوده و ساختمان ها و معماری این شهر، در هیچ قالب و اسلوب خاصی نمی گنجد. به واقع، ترکیب معماری های گوناگون، خمام را به شهری ناهمگون و بدون روح تبدیل نموده است.

وقتی به جای جای این شهر نگاه می کنیم، محله ای را نمی بینیم که در آن ساخت و سازهایی با سبک ایرانی – اسلامی وجود داشته باشد و در صورتی که اماکن مذهبی همچون بقعه متبرکه امام زاده حسن (ع) را از آن حذف کنیم شهر از وجود معماری اسلامی نیز خالی خواهد بود.

متاسفانه کار به جایی رسیده که در برخی مناطق شهر خمام، معماران خواسته یا ناخواسته از معماری شیطان پرستی و همچنین نمادهای رژیم منحوس پهلوی در طراحی ساختمان های خود استفاده می کنند.

نمایی از ساختمان های شهر خمام

خبرنگار ما در گفتگوی کوتاه با شهردار خمام نظر وی را در خصوص طرح های شیطان پرستی در معماری ساختمان های خمام جویا شده است. وی در این خصوص گفت: شهرداری با افراد متخلف برخورد قاطع می نماید.

پورهادی ادامه داد: به افرادی که از طرح ها و نمادهای شیطان پرستی و طاغوتی در ساختمان های خود استفاده کنند برخورد شده و به این افراد گواهی پایان کار داده نخواهد شد.

در ادامه خاطره ای از رهبر معظم انقلاب در دیدار دانشگاهیان سمنان در سال 1385 در خصوص معماری اسلامی در ذیل می آید:

« بعضیها در زمان جوانیِ ما – آن زمان که نهضت معماری غربی بر کشور ما تازه حاکم شده بود – می خواستند ساختمانهای قدیمی را خراب کنند و آنها را به ساختمانهای با سبک نو تبدیل کنند. همین ساختمانهای با پنجره و شیشه های بزرگ از آن زمان شروع شد. بیشتر اینها خانه ی محکم قدیمی را خراب می کردند، که من تعجب می کردم. در مشهدِ ما این طور بود. یک خانه ی محکم و خوب، اما قدیمی – اتفاقاً حالا معمارها، مهندسان، آرشیتکتها و مطلعان ما می گویند برای کشور ما همان روش قدیمی درست است و این شیشه ها و پنجره های بزرگ و آفتابگیرهای آنچنانی، اروپایی است؛ چون آنها آفتاب را آرزو می برند و نمی بینند، ولی کشور ما کشور پُرآفتاب است؛ بخصوص بعضی از مناطقش. بنابراین، چه لزومی دارد؛ همان پنجره های کوچک و درهای چوبی خوب بود – را خراب می کردند و از تیرآهن و سیمان و درِ آهنی و شیشه های بزرگ و… استفاده می کردند. اینها کار هجو و غلطی است؛ کار عاقلانه ای نیست.»

در پایان و به عنوان یک راه حل می توان به نظریه دکتر بلخاری عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در این خصوص اشاره کرد: شهرهایی که پیش از این فرم یافته اند را شاید نتوان تغییر داد اما شهرهایی که ساخته می شوند را می توان بر بنیاد الگوهای اسلامی – ایرانی ساخت.

شایسته است، مسئولین بخش خمام اهتمام ویژه ای به سبک معماری ایرانی – اسلامی در این بخش داشته باشند و آن را در اولویت کاری خود قرار دهند.

نمایی از ساختمان های شهر خمام

انتهای پیام/