به گزارش خوبان خبر به نقل از فارس ، با توجه به شنیدن صدای آژیر پیری جمعیت کشور، استان گیلان در این آمار جایگاه سکانداری پیری جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است و بی‌توجهی به هشدار‌ها و نگرانی‌ها و همچنین دلایل مختلفی از جمله مشکلات اقتصادی تبعات جبران ناپذیری را برای آینده گیلان به همراه خواهد داشت.
شاید بتوان یکی دیگر از دلایل کاهش رغبت باروری را درگیری افراد با زندگی مدرن تلقی کرداما باید دانست که نیروی انسانی از مهمترین منابع هر کشور به شمار می‌آید، برنامه‌ریزی صحیح و ایجاد بسترهای مناسب برای استفاده بهینه از منابع انسانی و جمعیت میتواند بهترین فرصت برای ایجاد امنیت اجتماعی، فرهنگی و نظامی باشد و اگر این مهم درست برنامه ریزی نشوند برای آیندگان تبدیل به تهدید می‌شود.
گیلان سرسبز ما به عنوان سالمندترین استان کشور همچنان بر قله پیری سکنی گزیده و اگرچه بسیاری بارها و بارها این درد را فریاد می‌زنند اما انگار این مهم تنها در حد شعار و ابراز نگرانی باقی مانده و منتج به نتیجه قابل اتکایی نشده است، گفته می‌شود که استان گیلان با ۳ درصد نرخ سالمندی بالاتر از میانگین کشوری، قرار دارد و این موضوع هشدار جدی برای گیلان به شمار می‌رود.
سیاست نادرست جمعیتی
بهتر است بدانیم که ایران در دو زمان تاریخی، سیاست کاهش جمعیت را اجرا کرد که یک‌بار به‌پیش از انقلاب اسلامی از سال ۴۵ تا پیروزی انقلاب برمی‌گردد و طی آن میزان رشد سالانه جمعیت از حدود سه و یک‌دهم، به دو هفت‌دهم کاهش یافت و بار دیگر به‌ضرورت از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۰ سیاست کاهش جمعیت اجرا شد که درنتیجه آن میزان رشد سالانه جمعیت از سه و نه‌دهم به یک و سه‌دهم کاهش یافت.
کاهش نرخ تولد میان گیلانی‌ها
در گیلان حدود ۱۶ درصد جمعیت این استان در گروه سنی بالای ۶۰ سال قرار دارند که با توجه به جمعیت حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفری استان این عدد به بیش از ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، کاهش نرخ تولد و فرزندآوری میان گیلانی‌ها از دیگر مسائلی است که مسئولان علوم پزشکی گیلان، بارها متذکر میشوند که در زمان حاضر با نرخ رشد چهاردهم درصد کمترین نرخ رشد را در میان استانهای دیگر دارد.
تجربه باروری در ایران نشان داده که همه سیاست‌های تنظیم خانواده‌ای که منجر به کاهش جمعیت شده، تحت تأثیر مسئله اقتصادی نبوده و تغییر سبک زندگی نیز در آن دخیل بوده است.
کاهش بیش‌ازحد رشد سالانه جمعیت
کاهش بیش‌ازحد و کم‌سابقه رشد سالانه جمعیت در سال‌های اخیر منجر شد تا در سال ۱۳۹۳ اصول کلی سیاست‌های جمعیتی کشور تصویب شود که در آن به ضرورت‌هایی ازجمله افزایش جمعیت، جوانی جمعیت، حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان در تأمین هزینه‌های زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد اشاره و برای توزیع متعادل جمعیت برنامه‌ریزی صورت گرفت.
جمعیت مناسب لازمه تحقق اهداف کشورها و آرمان‌های آن‌هاست و ایران اسلامی که باهدف گسترش فرهنگ اسلامی و توحیدی پرچم اسلام را به اهتزاز درآورده نیز باید برای مشکل کمبود جمعیت چاره‌اندیشی کند، اگرچه امروز مشکلات اقتصادی منجر به این شده که سیاست‌های اقتصادی برای تشویق خانوارها به فرزندآوری نمود نداشته باشد اما وقتی به آینده‌ایران اسلامی می‌اندیشیم باید توجه کنیم که مسئله جمعیت یک ضرورتی است که سخن گفتن از آن چاره کار نبوده و باید در مقام عمل، برای آن گام برداشت.
جوانی جمعیت اقدام مهم مجلس یازدهم
نگرش جوان‌ها به بحث ازدواج و تشکیل خانواده و فرزند آوری تحت تأثیر متغیرهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قرار دارد که در قانون «جوانی جمعیت» موردتوجه برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران کشور قرارگرفته است لذا می‌توان گفت که قانونی شدن طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده امروز یکی از مهمترین اقدامات مجلس یازدهم بوده که امیدوارم در مرحله اجرای این مصوبه حسن نظر صورت گرفته و دچار بدسلیقگی نا امید کننده برای جوانان نشود.
امنیت خاطر زنان را فراهم کنید!
اما باید بیندیشیم که یکی از مهمترین شرایط ایجاد رغبت برای فرزندآوری ایجاد امنیت روانی برای زنان و بانوان جامعه است چرا که امنیت روانی میتواند رغبتی برای فرزندآوری در میانه جامعه باشد در استان گیلان یکی از مهمترین مشکلات‌عدم امنیت شغلی بسیاری از زنانی است که به هر دلیلی در جامعه مشغول به کار هستند اما چون کار ثابت وپایداری ندارند، به دلیل ترس از دست دادن شغل اقدام‌به‌بارداری نمی‌کنند.
به عنوان مثال در استان گیلان در مشاغل مختلف از جمله در میان فرهنگیان غیر رسمی که هنوز با گذشت سال‌ها از موقعیت شغلی خود از امنیت خاطر برخوردار نیستند نزدیک به هشت هزار معلم مدارس غیرانتفاعی در استان گیلان مشغول به کارند که بیش از سه چهارم این جمعیت را زنان جوان تشکیل می‌دهند که به دلیل از دست دادن شغل خود نمی‌توانند فکری برای فرزنددار شدن کنند لذا بهتر است تضمین اشتغال و تحصیل زنان پس از زایمان و ایجاد بسترهای مناسب جهت فرهنگ‌سازی برای سهیم کردن پدران در تربیت و نگهداری کودکان، میتواند نقش موثری ایجاد رغبت زنان داشته باشد.
اجرای قانون مهم‌تر از تصویب قانون!
مهرداد توکلی راد عضو هیئت‌علمی دانشگاه در این خصوص در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با تقدیر از تصویب طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده توسط مجلس یازدهم، توجه به جوانی جمعیت را یکی از نیازهای اساسی کشور دانسته و می‌گوید اینکه این قانون برای اولین بار بعد از کنترل جمعیت موردتوجه و تصویب مجلس قرارگرفته باید به فال نیک گرفت اما بیش از هر چیزی باید به مسئله اجرای این قانون تأکید و توجه کرد.
وی با ابراز تأسف از اینکه در زمینه‌های اجرایی این طرح با مشکلاتی مواجه هست، معتقد است که امروز ما در پنجره جمعیتی قرارگرفته و تدابیر باید به‌صورت اورژانسی انجام شود چراکه جمعیت سالمندی به‌سرعت در حال افزایش بوده، میزان ازدواج و باروری کاهش یافته و این موضوعات بحران جمعیت در ایران را به مسئله حاد تبدیل کرده است.
توکلی راد می‌گوید، «هر طرح توسعه، نیازمند جمعیتی پویاست؛ اگر مسئله جمعیت مورد توجه قرار نگیرد این مسئله اجتماعی تبدیل به مسئله امنیتی، اقتصادی و سیاسی می‌شود لذا اگر در هر دوره جمعیتی پویا وجود نداشته باشد نبض هر جامعه دچار مشکل خواهد شد.»
گیلان استان اولین‌ها در سالمندی
خانم قانع شریف فعال جمعیتی استان گیلان با ابراز نگرانی از این که فعلا نرخ سالمندی ما بین ۱۳ تا ۱۶ درصد هست و اگر این روند ادامه یابد این رقم دو برابر می‌شود معتقد است که تنها راهکار حل مسئله جمعیت در گیلان و حتی ایران توجه همه جانبه به خانواده‌ها و ارائه خدمت در راستای حمایت‌های اقتصادی فرهنگی آموزشی مشاوره‌ای بهداشتی و درمانی و به طور کل همانند مادری مهربان با آغوشی باز برای حل مشکلات خانواده‌ها مأمن امنی فراهم کنیم تا خودشان تمایل به فرزندآوری داشته باشند نه اینکه در حال فرار از این موهبت الهی باشند.
این بانوی فعال اجتماعی می‌گوید که گیلان با وجود اینکه همیشه استان اولین‌ها بوده و اولین کتابخانه، اولین داروخانه شبانه روزی، اولین آسایشگاه سالمندان و حتی اولین شناسنامه در گیلان را به نام خود ثبت کرده اما این بار هم استان اولین‌ها در سالمندی هست و بیکاری بالای استان به دلیل تعطیلی بالای کارخانجات تمایل بسیار بالای دختران و زنان به تحصیل و اشتغال و ورود تعداد بالای مسافران به استان آرام آرام فرهنگ مردم ما را با وجود مواهب و نعمت‌های بسیار استان برای فرزندپروری به سمت‌عدم تمایل به فرزندآوری تغییر داد.
سهیم کردن پدران در تربیت و نگهداری کودکان
تضمین اشتغال و تحصیل زنان پس از زایمان و ایجاد بسترهای مناسب جهت فرهنگ‌سازی برای سهیم کردن پدران در تربیت و نگهداری کودکان، میتواند نقش موثری در از میان برداشتن برخی از مهمترین موانع فرزندآوری در شرایط کنونی جامعه داشته باشد.
توجه به مسئله پیری و سقوط جمعیتی آنچنان مهم است که اگر هم اکنون به فکر جبران آن نباشیم، در صورت به وقوع پیوستن آن، دیگر امیدی به حل این مسئله نمیتوان داشت. یکی از راهکارهایی که در جهت حل این مشکل برآن تاکید شده، سیاست‌های تشویقی فرزندآوری است. سیاست‌های تشویقی برای فرزندآوری، از جمله برنامه‌هایی است که کشورهای درگیر با کاهش رشد جمعیت، آن را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده‌اند لذا پیشنهاد می‌شود که با ایجاد شرایط در مسیر رغبت‌سازی قرار بگیریم.
به عنوان مثال تقویت زنان سرپرست خانوار با کار پایدار، ممانعت از کار ارزان زنان در شغلهای ناپایدار و تلاش برای ثبات شغلی آنان بسیار خائز اهمیت است چرا که‌عدم ثبات شغلی منجر به‌عدم رغبت زنان برای فرزندآوری می‌شود چرا که ترس از از دست دادن شغل دارند.
تصویب قانون کاهش سن استخدام مادران
تصویب قانونی با کاهش سن استخدام زنان در دستگاه‌ها به عدد فرزندان به عنوان طرح تشویقی فرزند آوری و امکان زایمان رایگان فرزند سوم و چهارم در بیمارستان‌ها حتی خصوصی می‌توانند اقدامات موثری برای امنیت روحی و روانی مردم را فراهم کند. لازم بذکر است که علاوه بر مشوق‌ها باید در بحث فرهنگ‌سازی نیز اقدامات مهمی صورت گرفته و کیفیت جمعیت نیز باید موردتوجه قرار بگیرد چراکه جمعیت خانواده امروز خانواده مسؤولیت‌پذیر است و این مسئولیت زیاد منجر به این شده که خانواده‌ها برای فرزندان خود دنبال کیفیت زندگی هستند لذا برنامه‌ریزی‌ها باید به‌سوی کیفیت زندگی سوق داده شود.
انتهای پیام/۸۴۰۰۸/ص
نظری ثبت نشده است