نیازهای اساسی حیوانات در شرع مقدس اسلام جزء حقوق آنهاست،برآوردن این حقوق از وظایف انسانی شمرده می شود.از این رو همه انسان ها در برابر حقوق حیوانات مسئولیت دارند.
بدیهی ترین حقوق آنها که مقتضای حق حیات آنهاست عبارت است از؛آماده سازی آب ،غذا،مکان مناسب ، تامین آرامش و امنیت برای آنهاست.
در عین حال نگهداری حیوان نباید بگونه ای باشد که امنیت و آسایش جامعه و انسانها را تحت شعاع قرار دهد.با این حال تصرف و بهره برداری انسان از حیوانات نیز بی حد و حصر نیست بلکه باید ضوابط دقیق و الزام آور قانونی برای آن وجود داشته باشد.
گاها به دلیل عدم نگهداری صحیح و درست از حیوانات (به ویژه انواع خطرناک آن مانند سگ ها) متاسفانه شاهد اتفاقات ناراحت کننده ای در جامعه می باشیم.بطور مثال؛در آبان ماه امسال(سال۱۳۹۸) حمله یک قلاده سگ از نژاد پیت بول به دو نفر در محله دزاشیب شمال تهران تبدیل به موج خبری در رسانه ها و شبکه های اجتماعی گردید.مشابه همین حادثه که باعث تاثر و جریحه دار شدن اذهان عمومی شد، حمله دو سگ(از همان نژاد) به یک دختر ۱۰ ساله در پارک لواسانات تهران در آذر ماه سال گذشته(سال۹۷) بود؛ که موجب شد تا پلیس ممنوعیت سگ گردانی در اماکن عمومی را ابلاغ کند.
اما گویا مسئولین امر از جمله پلیس در اجرای این دستورات چندان جدی نمی باشد.به راستی علت این موضوع چه چیزی می تواند باشد؟! آیا قوانین متقنی در این خصوص وجود ندارد؟با بررسی قانون مجازات اسلامی ملاحظه می گردد که سگ گردانی در قوانین ایران جرم انگاری نشده است. در حالیکه در تمام دنیا قوانین سختگیرانه ای برای نگهداری از این حیوان به خصوص نژاد های خطرناک تر آن وجود دارد.
بطور مثال در کشور امریکا برخی از سگ ها با نژاد پیت بول که در خود آن کشور با وجود عادی بودن حضور سگها ،پرورش و نگهداری آن ،حتی برای نگهبانی هم ممنوع می باشد؛ علاوه بر امریکا در برخی از کشورهای جهان نیز مانند فرانسه، لهستان ،آلمان ،اسپانیا، روسیه و ترکیه ممنوع می باشد . اما متاسفانه در کشور ما به آسانی این گونه سگ ها؛پرورش، نگهداری و حتی مورد خرید و فروش قرار می گیرد. در کشور نروژ هم برای کسانی که از قانون مصوب این کشور در خصوص نگهداری حیوانات تخطی کنند، مجازات زندان دیده شده است.
در انگلیس در صورت عدم رعایت نکات ایمنی صاحب سگ به ۶ ماه حبس و پرداخت جریمه نقدی محکوم می شود،در صورتیکه سگ به کسی آسیب برساند صاحبش به ۵ سال حبس و پرداخت جریمه محکوم می شود و اگر فردی که مورد حمله قرار گرفته فوت نماید این مجازات به ۱۴ سال زندان و جریمه نقدی ارتقاء پیدا می کند.(به نقل از روزنامه جوان مورخ ۱۹/۸/۹۸ ص۳)این مصادیق نگاهی کوتاه به قوانین سگ‌گردانی در برخی کشورها بود. اما با توجه به بررسی قوانین جاری کشور به ویژه ماده ۵۲۲ قانون مجازات، ملاحظه می گردد؛اگر حیوان ،شخصی را مجروح نماید در صورت اثبات تقصیر ،صاحب حیوان فقط به پرداخت دیه محکوم خواهد شد و غیر از آن،مجازات بازدارنده دیگری در انتظار متصرف حیوان نخواهد بود.
بنابراین سگ گردانی صراحتا در قوانین فعلی ما فاقد عنوان مجرمانه می باشد. با عنایت به موارد اشاره شده بالا؛ به نظر می‌رسد که ضمانت اجرایی کافی برای پیشگیری از عمل سگ‌گردانی در قانون مجازات اسلامی وجود ندارد ، صرف صدور بخشنامه و دستور مبنی بر ممنوعیت سگ گردانی تا زمانیکه از مجاری قانونی(قوه مقننه)برای این عمل جرم انگاری و مجازات تعیین نگردد از آسیب های احتمالی این عمل کاسته نخواهد شد. البته شایان ذکر است؛ در سال ۱۳۸۹ طرحی با امضاء ۳۹ نماینده مجلس مبنی بر جرم انگاری و ایجاد ممنوعیت برای گرداندان حیوانات خطرناک اعلام وصول گردید ولی متاسفانه در صحن علنی مجلس مورد تصویب واقع نشد!
از آنجائیکه منع سگ گردانی جزو مطالبات عمومی می باشد ،شایسته است از طریق ارائه پیش نویس ،طرح یا لایحه در مجلس مراحل جرم انگاری آن طی گردد تا مراجع قانونی مستندی برای صدور حکم محکومیت صاحبان حیوانات خطرناک داشته باشند تا باعث افزایش امنیت شهروندان در معابر عمومی گردد.
نویسنده:حجت فلاح (دانشجوی مقطع دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی)
سوت بازی مس کرمان و تراکتور تبریز به میلاد موسوی رسید
کیان شیرزاد به تیم فوتبال نونهالان ملوان بندرانزلی پیوست
۲۲ هزار جلد کتاب در کتابخانه عمومی خمام موجود است
اهدای اعضای بدن شهروند گیلانی؛ نجاتبخش ۳ بیمار بدحال
برنامه گشتهای بازرسی از سطح بازار خمام مرتب انجام می شود